Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi, kurumlar vergisi mükelleflerinin nihai vergi yükünün vergi öncesi karına oranlanması ile hesaplanan efektif vergi yüküne istikrar kazandırmaya yönelik bir düzenlemedir. Düzenleme KV Kanunun 32 ve 32/A hükümleri çerçevesinde uygulanan vergilendirme oranlarının asgari uygulanma şeklini net hale getirmektedir. Bu çerçevede Kanun’un ilgili hükümleri gereğince uygulanan indirim ve istisnalar nedeniyle düşük efektif vergi oranlarıyla vergi ödeyen şirketlerin, asgari düzeyde vergi ödemelerini sağlamak amacıyla getirilen bir vergi güvenlik müessesi oluşturulmuştur.
7524 sayılı Kanun ile yürürlüğe giren ve 01.01.2025 tarihinden itibaren elde edilecek kazanca uygulanacak olan Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi, Kurumlar Vergisi Kanunun 32/B maddesinden sonra gelmek üzere 32/C maddesi olarak kanunda yerini almıştır.
Bu düzenleme, kurumların elde ettikleri kazanca en az %10 oranında vergi ödemelerini amaçlayarak, özellikle vergi avantajı sağlayan düzenlemelerin etkisini sınırlamak ve vergi tabanını genişleterek vergi gelirlerini arttırmak amacıyla getirilmiştir.
02.08.2024 TARİHİNDE 7524 SAYILI KANUN İLE KV KANUNUN 32/B MADDESİNDEN SONRA GELEN 32/C MADDESİ, 01.01.2025 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRECEK YASAL DÜZENLEME
Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi
Madde 32/C
(1) 32 nci ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamaz.
(2) Yurt içi asgari kurumlar vergisi hesaplanırken birinci fıkrada belirtilen kurum kazancından aşağıdaki istisna ve indirimler düşülür:
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (ç), (i), (j) ve (k) bentleri ile sahip oldukları taşınmazlardan elde edilen kazançlar dışında (d) bendinde sayılan istisna kazançlar,
b) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının; (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler,
c) 16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında vergiden istisna edilen kazançlar,
ç) 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kazanç istisnası ile kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılabilen Ar-Ge ve tasarım indirimleri.
(3) Birinci fıkra kapsamında hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden, 32 nci maddenin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları uyarınca indirimli oran uygulaması nedeniyle alınmayan vergi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi indirilir ve ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisi belirlenir.
(4) Bu madde hükmü geçici vergi dönemleri için de uygulanır.
(5) İlk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmaz.
(6) Bu maddede yer alan indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı ibaresi, hesap dönemi sonundaki ticari bilanço kârına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesiyle bulunan tutarı ifade eder.
(7) Birinci fıkrada yer alan oranı; sektörler, faaliyet konusu, iş kolları ya da üretim alanları itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı, maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Bu madde, vergilendirmelerde adaletsizliğin önüne geçebilmek ve hazinenin gelirlerini arttırmak için tek tek indirim ve istisnalara müdahale etmek yerine asgari yurtiçi kurumlar vergisi ile istisnaların etkisini azaltmak amacıyla ihdas edilmiştir.
Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi, 01.01.2025 tarihinden itibaren, geçici vergi dönemlerinde de geçerli olmak üzere, uygulanmaya başlanacaktır.
YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİNİN UYGULANMAYACAĞI MÜKELLEFLER:
İLK DEFA FAALİYETE BAŞLAYAN KURUMLAR HAKKINDA FAALİYETE BAŞLANILAN HESAP DÖNEMİNDEN İTİBAREN ÜÇ HESAP DÖNEMİ BOYUNCA BU MADDE HÜKÜMLERİ UYGULANMAYACAKTIR
Kurumlar vergisinden muaf olan kurumlar vergisi mükellefleri ile ilk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca yurt içi asgari vergisi hükümleri uygulanmayacaktır.
Buna göre, ilk defa 2023 yılında işe başlamış olan bir mükellef kurum, sadece 2025 yılında elde ettiği kurum kazancı üzerinden bu madde hükmünden muaf tutulabilecekken, 2024 yılında faaliyete başlayan bir mükellef 2025 ve 2026 yılında elde ettiği kazançlar üzerinden bu madde hükmünden muaf olacaktır.
Birleşme, devir, tür değişikliği ile kısmi ve tam bölünme suretiyle kurulan şirketler ilk defa faaliyete başlayan şirket olarak kabul edilmeyecektir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Hasılat esaslı kazanç tespiti” başlıklı 113’üncü maddesine göre hasılat esasına göre vergilendirilen kurumlar vergisi mükellefleri hakkında asgari vergi uygulanmayacaktır.
YURTİÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESPİTİ
Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi, matrahtan indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı üzerinden, %10 oranı ile çarpılmak suretiyle hesaplanacaktır. Bu maddede yer alan indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı ibaresi, hesap dönemi sonundaki ticari bilanço kârına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesiyle bulunan tutarı ifade etmektedir.
Ancak bununla beraber, Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi için hesaplanacak kurum kazancı matrahının tespitinde aşağıdaki indirimler düşülebilecektir:
Tablo 1
|
Sıra No |
İlgili Kanun Md. |
Asgari KV Hesaplamasında Kurum Kazancından Düşülecek İstisna ve İndirimler |
|
1 |
KVK (5/1-a) |
İştirak Kazançları İstisnası |
|
2 |
KVK (5/1-ç) |
Emisyon Primi Kazancı İstisnası |
|
3 |
KVK (5/1-d) |
Yatırım Fon ve Ortaklıklarının Kazancı İstisnası (Taşınmazlarda Elde Edilen Kazançlar Hariç.) |
|
4 |
KVK (5/1-i) |
Risturn Kazanç İstisnası |
|
5 |
KVK (5/1-j) |
Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerine Yönelik Kazanç İstisnası |
|
6 |
KVK (5/1-k) |
Varlık Kiralama İşlemlerinden Elde Edilen Kazanç İstinası |
|
7 |
KVK (10/1-g) |
Girişim Sermayesi Fonu Olarak Ayrılan Tutarda İndirim |
|
8 |
KVK (10/1-h) |
Engelliler Hk. Kanuna Göre Korumalı İşyeri İndirimi |
|
9 |
5746 Sy. Kn md.3 |
Ar-Ge ve Tasarım İndirimi |
|
10 |
4490 Sy Kanun |
Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden Sağlanan Kazanç İstisnası |
|
11 |
3218 Sy Kanun |
Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazanç İstisnası |
|
12 |
4691 Sy. (Geçici3.md) |
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazanç İstisnası |
Bunun yanında Kanun’un 32. ve 32/A maddelerinin indirimli oran hükümlerinin kazanca uygulanması durumlarında, indirimli oran uygulanarak alınmayan vergilerin tümünün asgari kurumlar vergisinden indirimine ayrıca izin verilmektedir.
Asgari Kurumlar Vergisi Matrahının Tespiti İçin 23 Seri No’lu Tebliğ’den Örnek Bir Uygulama
23 nolu Tebliğdeki Örnek 3: (C) A.Ş.’nin 2025 hesap dönemine ilişkin ticari bilanço karı 4.000.000 TL, kanunen kabul edilmeyen gideri 800.000 TL’dir. Mükellef kurum aynı hesap döneminde 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükmüne istinaden; 2.000.000 TL iştirak kazancı istisnasından, 800.000 TL iştirak hissesi satış kazancı istisnasından ve 4691 sayılı Kanun kapsamında 500.000 TL teknoloji geliştirme bölgeleri kazanç istisnasından yararlanmıştır. Adı geçen Kurum ayrıca, 100.000 TL Ar-Ge indirimi ile nakdi sermaye artışı nedeniyle hesapladığı 200.000 TL nakdi sermaye faiz indirimi tutarını beyanname üzerinden indirim konusu yapmıştır. Şirketin beyanname üzerinden indirim konusu yapabileceği geçmiş yıl zararı ise 400.000 TL’dir. Buna göre, anılan kurumun asgari kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Tablo 2
|
Kurumlar vergisi |
Asgari kurumlar vergisi |
|
|
Ticari bilanço karı (a) |
4.000.000 |
4.000.000 |
|
KKEG (b) |
800.000 |
800.000 |
|
İstisnalar |
3.300.000 |
2.500.000 |
|
Geçmiş yıl zararı (e) |
400.000 |
|
|
İndirimler |
300.000 |
100.000 |
|
Kurumlar vergisi matrahı |
[(a + b) – (c + ç + d + e + f + g)] |
[(a + b) – (c + d + f)] |
|
Hesaplanan kurumlar vergisi |
(800.000 x %25) |
(2.200.000 x %10) |
|
Ödenecek kurumlar vergisi |
220.000 |
|
Bu örneğe göre, iştirak kazancı istisnası, teknoloji bölgeleri kazanç istisnası ile ar-ge indirimi, ticari kar+KKEG toplamından indirilebilecek; diğer indirimler ise asgari kurumlar vergisi matrahına dahil olacaktır. Yurtiçi asgari kurumlar vergisi matrahından düşülebilecek indirim ve istisnalar yukarıda Tablo 1’de yer almaktadır.
Sayfamızı Paylaşın
|
|
